Bosna Hersek İslam Birliği Arşivi

Bosna Hersek İslam Birliği Arşivi, Bosna-Hersek’teki İslam Birliğinin kurum ve kuruluşlarının çalışmaları ve faaliyetleri yoluyla yaratılmış özel tip arşiv materyalleridir. Materyaller, 1882’den 2016’ya kadar olan dönemde yaratıldı ve İslam Birliğinin faaliyetleri hakkındaki tarihi ve diğer bilimsel araştırmalar için önemli ve zengin bir veri kaynağı temsil ediyor.
Arşiv, Saraybosna’daki Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesi’nde Kütüphane içinde bir bölüm olarak yer almaktadır. Arşivde şu anda 13 fon ve 6 arşiv koleksiyonu ve önemli sayıda varyasyon (formatı ve kronolojisi bakımından farklı bir dizi arşiv) bulunmaktadır. Fonlar tamamen muhafaza edilip, kısmen düzenlenir ve kullanıma hazırdır. Orijinal protokoller ve diğer yardımcı arşiv kitapları araştırmacılara yardımcı olabilir. Belgelerin çoğunluğu Boşnak dilinde, bazıları ise Osmanlıca, Almanca, Arapça ve diğer dillerde yazılmıştır. Bu arşivin deposunda yer alan toplam arşiv malzemesi miktarı, 2.130 arşiv kitabı da dâhil olmak üzere 850 metre uzunluğundadır. Arşiv materyali miktarı, fon ve koleksiyonların sayısı yeni materyalin düzenlenmesi, işlenmesi ve varışına bağlı olarak değişir.

KOLEKSİYONLAR:

1. Mütevelli bilanço ve bütçelerinin toplanması, 1910-1971;
2. Proje dokümantasyonu, sosyalist dönem;
3. Medreseler, 1892-1992;
4. Imametler, 1936–1949;
5. Tapu kitapları, Bosna Hersek İslam Birliğinin vakıf emlak envanteri, 1910-1911;
6. Coğrafi haritalar, sosyalist dönem.

FONLAR:

1. Bosna Hersek için Devlet Vakıf Komisyonu, 1883-1884;
2. Bosna Hersek için Devlet Vakıf Komitesi, 1890–1895
3. Bosna Hersek için Devlet Vakıf Müdürlüğü, 1895–1909;
4. Ulema Meclisi, 1882–1958;
5. Vakıf-Mearif Komitesi, 1909- 1930;
6. Saraybosnada’ki Denetim Kurulu, 1930–1941;
7. Saraybosnada’ki Vakıf Müdürlüğü, 1941–1946;
8. Saraybosnada’ki Denetim Kurulu, 1946–1952;
9. Müftü Birimleri:
   1. Travnik, 1916-1930;
   2. Tuzla, 1916-1935;
   3. Mostar, 1916-1936;
   4. Saraybosna, 1916–1936;
   5. Banja Luka, 1916–1936;
   6. Bihać, 1916–1929;
10. Saraybosna Bölge Vakıf-Maarif Müdürlüğü, 1930–1941;
11. Saraybosna’da İlçe Vakıf – Maarif Müdürlüğü 1941- 1947;
12. Sosyalist Yugoslavya En Yüksek İslam Konseyi, 1930- 1992;
13. Bosna Hersek Islam Birliğinin Müdürlüğü, 1969–1978.

ARŞİV KİTAPLARI:

Arşiv kitapları, çeşitli dönemlerden İslam Birliği kurumlarının protokolleri, finansal ve maddi faaliyetleri ile ilgilidir. Yıllar ve fon başına düzenlenirler. 1878’den 2006’ya kadar dönemden 2.130 arşiv kitabımız var.