Restorasyon ve konservasyon bölümü
Gazi Hüsrev bey Kütüphanesi’nin konservasyon laboratuvarı, Bosna-Hersek’teki kağıt ve kütüphane materyallerinin korunması için en büyük ve en donanımlı laboratuvardır. 2005 yılında eski Kütüphane binasında bugünkünden çok daha mütevazı donanım ve alan ile kuruldu. Yeni binada 300 m2 alan üzerine koruma laboratuvarı dört ana oda, üç depolama odası ve bir ofisten oluşuyor. Bölümler koruma prosedürlerine göre oluşturulmuştur ve içinde manuel koruma için bir bölüm, makine koruma için bir bölüm, bir sterilizasyon odası ve bir ciltevi bulunmaktadır.
Konservasyon terimi, koruma, bakım, çürümeden kurtuluş anlamına gelen Latince conservatio kelimesinden gelir. Konservasyon, koruma nesnesinin ömrünü uzatmak, doğal yaşlanma sürecini yavaşlatmak ve koruma nesnesindeki mevcut hasarı onarmak için tüm fiziksel ve kimyasal koruma önlemleridir. Bunlar mekanik temizleme, yıkama, nötralizasyon, yapının güçlendirilmesi, lekelerin çıkarılması, depodaki depolama koşullarının izlenmesi süreçleridir. Restorasyon, hasarlı bir belgenin görünümünün yenilenmesi ve manuel veya makine restorasyonu olabilir. Konservasyon ve restorasyon ile kağıt bozulmasının biyolojik, kimyasal ve fiziksel faktörlerinin etkilerini ortadan kaldırıyoruz. Müdahaleler orijinal malzemeye benzer malzemelerle yapılır. Kitap korumasının çok önemli bir yönü kitap ciltevimizde yaptığımız bağın restorasyonudur.
Kullanılan konservasyon işlemleri malzemeye zarar vermemeli veya zayıflatmamalıdır, çünkü korumanın temel prensibi, nesnenin gerçekliğini korumaktır. Konservasyon laboratuvarında, el yazmaları, eski basılı kitaplar, belgeler, sanat materyali, levhalar, fotoğraflar, haritalar ve benzerleri gibi kağıt üzerindeki tüm yazılı kültürel anıtlar bozulmadan korunur.
Konservasyon laboratuvarının ana görevi, Osmanlı Türkçesi’nde zengin el yazmaları ve belgeler koleksiyonuna, oryantal dillerdeki eski basılı kitaplardan oluşan değerli bir koleksiyona, eski fotoğraflara, levhelere ve kağıt üzerindeki diğer tarihsel kütüphane dışı materyallere dikkat etmektir.